Een open brief aan de boze blanke m/v

Beste boze meneer (of mevrouw),

Regelmatig lees ik in Nederlands- en Engelstalige media dat we meer naar u moeten luisteren. Dat we uw sociale en politieke grieven serieus moeten nemen in plaats van er onmiddellijk één of ander ‘isme’ op te plakken. Ook onder progressieven klinken steevast geluiden dat we moeten verstaan dat er een grote groep mensen is in de samenleving die bang is van globalisering. Wat moeten we aan met buren die een onverstaanbare taal spreken en vreemde gewoontes hebben? Is er nog jobzekerheid als een bedrijf plots kan beslissen om de productie te verkassen naar Bangladesh en de winsten te parkeren op een rekening op de Bahama’s?

Welnu, ik heb begrip voor uw situatie. Ik snap dat het confronterend kan zijn om in een wijk in Brussel plots constant Arabisch te horen, en hoe groepjes stoere jongens in trainingsbroeken steeds uit kunnen lijken op iets dat niet deugt. Of dat de media u voortdurend bang maakt van verandering. Dat u eens zucht als feministen aan het woord komen en u zich afvraagt of u ook geen problemen hebt. Of dat u met lede ogen passeert aan één of andere pop-uptent vol hippe mensen terwijl u zich afvraagt of u al de rekeningen gaat kunnen betalen volgende maand.

Maar hier komen we aan de kern van de kwestie. Die mensen die u zo verdacht vindt, zijn in principe uw lotgenoten. De familie Syrische vluchtelingen van twee straten verder wil net zo goed als u een waardig bestaan. U bent jarenlang overspoeld met propaganda en anekdotes over “profiteurs” dat ze u opgezet hebben tegen al wie anders is dan uzelf. U bent armer geworden omdat u geloofde in krasse uitspraken van politici die de stal wel eens zouden uitmesten, maar enkel gedaan hebben aan schaamteloos dienstbetoon aan de banken, de rijken en zichzelf.

Zolang u blijft geloven dat we uw situatie moeten begrijpen maar in de pijnlijke toestand van andere groepen enkel kwade wil, complotten en misdaad vermoedt, zullen we verdeeld blijven en zal u blijven in de val trappen van de sterke man die alles beter zal maken. Die is er niet. De weg uit onze vele problemen is helaas moeilijk en complex.

Ik erken uw menselijkheid en uw boosheid. Maar erkent u die van een vrouw die op een vergadering telkens “grapjes” moet horen dat ze maar eens de koffie moet gaan zetten? En verstaat u dat Ibrahim zich uitschot voelt als niemand reageert op zijn sollicitatiebrieven omwille van zijn naam? Of zit u direct weer te grijpen naar excuses om geen begrip te tonen (“ze liegen!”, “hij wil niet werken!”, “ze moeten er maar tegen kunnen!”)? Dan bent u geen haar beter waar u anderen van beschuldigt. Begrip is een tweerichtingsstraat.

Laat ik het nog eens over een andere boeg gooien. Als u op straat beroofd wordt en de dader nog eens een kleurtje had ook, begrijp ik waarom u zich onveilig gaat voelen of gaat denken dat het misschien “allemaal dezelfde” zijn. Maar die gauwdief liet niet uw energiefactuur stijgen terwijl uw energieleverancier monsterwinsten maakt. Het is niet die dief die u liet betalen voor de hebzucht van de banken. Als u een sociaal probleem ervaart, moet u kijken naar wie macht heeft. En dat is niet de beruchte ‘Linkse Kerk’ (waar in Europa is links aan de macht?) en zeker niet de groeiende massa armen die de touwtjes niet aan elkaar geknoopt krijgt.

De enigen die u iets “afpakken” zijn de rupsjes nooitgenoeg van de 1% die er hun vrienden cadeaus mee uitdelen. Zwarte Piet die roetvegen krijgt in plaats van karikaturale make-up die een Afrikaan moet voorstellen, is niet “onze cultuur” die vernietigd wordt. Wetten die het mogelijk maken zonder proces mensen uit het land te gooien, dat is “onze cultuur” die wordt verwoest, want dat zet de deur open om ook uw rechten verder te ondergraven.

U bent het volk, wij zijn het volk, en de vele andere mensen waar volksmenners u voor oproepen om “in verzet” tegen te komen, zijn ook het volk. Ik toon graag begrip voor uw ergernissen, uw situatie en uw context, maar zo lang u blijft geloven in de leugens die u opgelepeld worden (o.a. over de onbestaande “islamisering”) en u weigert om ook maar een morzel begrip te tonen voor vele anderen die worstelen met de complexiteit van alledag, dan veroordeelt u zichzelf en misschien zelfs de maatschappij tot verdere isolatie. Sommige van de vijanden die u vandaag meent te zien, zouden wel eens uw beste vrienden kunnen worden, terwijl de leiders in wie meent uw vrienden te zien, dat eigenlijk nooit zullen zijn.