Als ik een euro kreeg voor elke keer dat er een deftige politicus zegt dat-ie nooit met Vlaams Belang noch PVDA-PTB zou besturen, dan had ik intussen mijn auto afbetaald. Op het eerste zicht klinkt dat als een evidentie. Wie wil er nu besturen met extremisten? Maar die gelijkstelling tussen beiden berust op een aantal serieuze manco’s en stemt niet overeen met de politieke en sociale realiteit.
1. Het ‘centrum’ is geen vast gegeven
Gematigdheid is geen absolute waarde, maar een relatief evenwicht tussen twee polen. Die polen zelf zijn ook onderhevig aan beweging. De meeste Belgische politieke partijen zouden in de Verenigde Staten in de uiterst linkse hoek zitten. Met andere woorden is het centrum uitroepen tot de correcte vluchtheuvel tussen extremen een nogal naïef idee. Als je bijvoorbeeld in Hongarije in het midden moet gaan staan tussen Fidesz en Jobbik, dan zit je nog altijd ergens in een soort proto-fascistische denkwereld.
2. Extreemrechts verkeert in oorlog met de werkelijkheid zelf
Islamisering. Opengrenzenlobby. Cultuurmarxisme. Klimaathoax. Omvolking. Leugenpers. Het extreemrechtse vocabularium bulkt van de complottheorieën, verzinsels en leugens. Extreemlinks baseert zich op na te trekken cijfers, onderzoeken en rapporten. Je kan het oneens zijn met de politieke acties die het daaraan wil verbinden, maar dit is van een geheel andere orde dan de extreemrechtse aanvallen op de realiteit zelf. Complottheorieën zijn een essentieel element in het discours van extreemrechts, omdat die mensen opzwepen en tegelijk een plausibele ontkenning bieden voor de erg lelijke gevoelens van haat en minachting die bij veel extreemrechtse sympathisanten leven.
3. Er wordt gemeten met twee maten en gewichten
Komt er een PVDA’er op tv of wordt de partij vermeld, begint er altijd wel iemand over Venezuela, Noord-Korea of Stalin. Mij best. Maar waarom krijgen Vlaams Belangers geen vragen over nazi-Duitsland? Waarom moeten christendemocraten niet afrekenen met het gegeven dat de – alweer Hongaarse - dictator-in-de-dop Viktor Orbàn nog steeds in hun fractie zit in het Europarlement? Of krijgen liberalen nooit vragen over de talloze verwoestingen die het kapitalisme heeft aangericht? Wie de vragen hier stelt, is minstens even belangrijk als aan wie die gesteld wordt.
4. Het geweld zit disproportioneel bij extreemrechts
Er bestaat zowel extreemrechts als -linkse geweld. Maar vernielingen, verwondingen en moorden zijn buitenproportioneel het domein van extreemrechts: brandbommen op moskeeën, gemaskerde mannen die moslims in elkaar slaan, racistische sympathieën bij gewelddadige elementen van de politie en hakenkruizen op muren, die zijn allemaal het werk van extreemrechts. Volgens het terreurrapport van Europol zijn meer dan de helft van de terreuraanslagen in 2017 het werk van etnische nationalisten en extreemrechts.
5. Ze zijn niet even machtig
Nationaal blijft PVDA-PTB gemiddeld onder de 10%. Zelfs als zou extreemlinks even gevaarlijk zijn als extreemrechts, blijkt ook hier de gapende kloof tussen beiden: extreemrechts is aan een remonte bezig en scoorde 20 jaar lang geregeld bijna 30% in verkiezingen. Het blijft ook incidenten regenen van N-VA’ers die racistische praat verkopen, lid blijken van een neo-naziorganisatie of Hitler ‘leuk vinden’ op Facebook. In heel het westen is deze evolutie aan de gang. Het holt democratieën vanbinnen uit en doet het discours verder opschuiven naar de kant van extreemrechts.
6. Hun ideeën sijpelen niet even vaak door
Het is genoegzaam bekend dat de N-VA-regeringen van België vele zaken hebben uitgevoerd van het fameuze 70-puntenplan van het eertijdse Vlaams Blok. Ook voor liberalen is het tegenwoordig doodnormaal om in te zetten op de identitaire politiek van “normaal doen”, en bij wat overschiet van de sociaaldemocraten staat het goed om “flinks” te zijn. Aan de andere kant wordt de deur angstvallig vergrendeld voor ideeën als een (bescheiden) miljonairstaks of een vermogenskadaster. De waarheid is simpelweg dat een neoliberaal bewind overgieten met een sausje rechts-radicaal er makkelijker in dan het systeem zelf in vraag stellen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten